Over alleraardigste imbecielen

Laat ik het eens hebben over de grote groep alleraardigste imbecielen. Mensen die in de overtuiging leven dat ze het beste voor hebben met de maatschappij. Dan heb ik het niet over bijvoorbeeld vegetariërs, want als we met z’n allen minder vlees eten, dan is dat aantoonbaar heel goed voor ons milieu. Het zal een aantal veeteeltbedrijven financieel de das om doen, en dat is voor de exploitanten uiterst onaangenaam, maar er zijn meer beroepsgroepen die geen toekomst meer hebben, omdat de wereld nu eenmaal onherroepelijk verandert. Zijn die boeren echte ondernemers, dan vinden zij wel andere manieren om inkomen te genereren. Een boer is niet veel zieliger dan een schoenmaker die geen reparaties meer krijgt, omdat de hagelnieuwe stappers van de Primark minder kosten dan de materiaalkosten van zijn of haar reparaties.

Nee, ik heb het over de medemens die denkt creatieven te ondersteunen door geen muziek of films meer illegaal te downloaden, maar in plaats daarvan maandelijks handenvol geld uitgeeft aan abonnementen voor muziek, films, games, etc. Hun argumenten zijn zo mooi dat je er tranen van in de ogen zou kunnen krijgen. Ze willen zo graag de makers, de creatieven, ondersteunen.

Jammer dat het niet zo werkt. Met een abonnement ondersteun je vooral een groot beursgenoteerd bedrijf dat vrijwel oneindige opties heeft om geld naar zich toe te harken zodat er, net zoals bij ontwikkelingshulp, zoveel aan de strijkstok blijft hangen dat de artiest hooguit 3% overhoudt van wat een redelijke vergoeding zou zijn voor de inspanning en vervolgens alsnog elke dag, met een neus vol ‘energie’, een concert moet geven om de overhead te bekostigen en een inkomen te genereren. Als er even geen pandemie is, natuurlijk.

Helaas is dat het grootste probleem niet. Veel erger is het dat die grote beursgenoteerde bedrijven ook denken dat ze mogen bepalen wat wel goed voor u is en wat niet goed voor u is. Dat komt in de praktijk neer op brede censuur, zoals we die sinds de Sovjet-Unie niet meer gezien hebben. Een klein aantal monopolisten helpt zo, vrolijk lachend, de vrije markt om zeep. Ongeacht of u nu qua politieke voorkeur links of rechts bent, u bent uiterst naïef als u niet inziet dat dit nooit in uw voordeel kan zijn als consument.

Als we echt vinden dat kunstenaars, creatieven, artiesten, of hoe je ze ook wilt noemen, ondersteund moeten worden, dan zouden we moeten beginnen om een einde te maken aan onze telefoonverslaving, die in veel opzichten schadelijker is voor onze gezondheid dan roken en drinken samen.

Overigens met exact dezelfde verschijnselen als die ‘old school’ verslavingen. De LSD-slikker uit de jaren zeventig van de vorige eeuw, die van een flat afsprong omdat hij dacht te kunnen vliegen was niet veel labieler dan iemand die, na zichzelf honderd keer geëxhibitioneerd te hebben op Facebook of Instagram, in de waan leeft een succesvol fotomodel te zijn met 50.000 volgers die op hun beurt vanaf de bank, of vanuit het OV, ook weer tienduizenden andere ‘succesvolle fotomodellen’ volgen.

Overdadig drankgebruik zorgt – en daar is iedereen het over eens – niet alleen voor leverkwalen en geestelijk ongerief, maar bovenal voor sociale onthechting. Dan kunt u nu trots zijn dat de stappenteller van Apple u vandaag een ruime voldoende heeft gegeven, maar kijk ook eens kritisch naar wat er met uw sociale leven is gebeurd, sinds u niet meer bij vrienden aan tafel kunt zitten zonder om de vijf minuten uw telefoon te checken. En leg uw digitale stopwatch eens neer om uw concentratiespanne te meten als u zich moet interesseren in iets wat niet direct betrekking op uzelf heeft.

Vrijwel alle apps die claimen ‘mensen met elkaar te verbinden’ genereren veel meer inkomsten als ze mensen effectief tegen elkaar in het harnas jagen. De bewijzen daarvan zijn dagelijks zichtbaar. Alsof we weer in de Middeleeuwen leven, wordt elke dag weer een andere heksenjacht gestart op personen die zich niet of nauwelijks kunnen verweren. Onder, boven en naast elk rot ei, in de vorm van een (on)gefundeerde aanval op een persoon, staan advertenties. Meer conflicten => meer inkomen voor de monopolist die ‘mensen met elkaar verbindt’.

De politiek krijgt de schuld, maar we zijn zelf de oorzaak. En die kunstenaars? Ach, in de meeste gevallen hebben ze al jaren tegen de stroom in geproduceerd, of ze nu wel of niet redelijk vergoed werden. De meest succesvolle onder hen beschikken niet eens over een smartphone. Die hebben iemand in dienst die voor hun publiciteit en contacten zorgt.