Alles van waarde in mijn leven is voortgekomen uit een ongeluk of een misverstand. Geregeld seksueel misbruik tijdens een langdurig verblijf in een kliniek op mijn twaalfde jaar zorgde er voor dat ik een leven lang gefascineerd zou blijven door seksualiteit. Daardoor ben ik ongewild een seksuoloog van de koude grond geworden, maar ik heb er ook nog eens een prachtberoep aan overgehouden.
Ik kan het ieder slachtoffer van seksueel misbruik aanraden. Vergeet nu maar dat je ooit vijf sterren op het vlak van intimiteit gaat krijgen en ga achter een camera staan en fotografeer of film dat alles waar je eigenlijk zelf niet zo goed in bent. Je kunt beter indirect goede ervaringen hebben dan halfslachtige pogingen doen om zelf te excelleren in iets wat toch nooit meer echt perfect gaat lukken.
De rij zaligheden die voortgekomen zijn uit de vele misverstanden in mijn leven is te lang om hier weer te geven, maar in het kader van de recente reis naar Moskou is het belangrijk te vermelden dat een vriendin vijf jaar geleden de correspondentie deed voor mijn Erotisch Museum voor het Internet AMEA. Ze stuurde me een mailtje door met het verzoek of ik er even naar wou kijken voordat ze het bericht naar de prullenbak zou verwijzen.
Het bericht was inderdaad vreemd geformuleerd. Het Engels was cryptisch, maar we deden in die tijd zaken met de hele wereld en mijn inmiddels geoefende oog zag meteen dat dit geen onzinmailtje was. De exacte tekst heb ik niet paraat, dus ik parafraseer: Ik entrepreneur Rusland. Veel zaken. Wil museum erotische kunst starten. In Moskou. Adviseer!
Ondertekend door Alexander. De meeste berichten uit Moskou in die tijd waren SPAM of Money Schemes, maar ik besloot toch terug te schrijven en prompt kwam er een reactie van een assistente die in perfect Engels schreef. Een verzoek of ik een paar dagen naar Moskou wilde komen om mee te denken. Ik schreef een concept dat later zoek bleek te zijn geraakt en een datum werd vastgesteld.
Er was slechts één probleem. Ik zat al jaren, sinds het overlijden van mijn vader – wat een katholiek lang en gruwelijk proces was zonder morfine – met een zware paniekstoornis binnen. Ik durfde niet eens boodschappen te doen. Dat deden anderen voor me en als ik echt naar buiten moest voor het verlengen van een paspoort of wat dan ook, dan wist ik dat alleen een fles Wodka gecombineerd met een lading Lorazepam me in staat stelde mijn taken te volbrengen. Toch kon ik me niet permitteren deze klus te laten liggen.
Zo kwam het dat ik op een dag redelijk beneveld op weg ging naar Moskou. Daar ben ik blijven drinken om de voortdurend aanzwellende paniek de kop in te drukken. Niet zozeer omdat ik in Moskou was, maar vooral omdat ik zo vaak naar buiten moest. Het was gênant, want geen van de Russen om me heen dronk iets anders dan water of Starbucks koffie.
Desalniettemin werden het geen verloren dagen. Ik zag in het definitieve concept duidelijk elementen terug die ook in mijn zoekgeraakte concept voorkwamen, maar ja zo origineel is zo’n museumconcept nu ook weer niet, dus daar heb ik, ver van huis als ik was, maar niet al te moeilijk over gedaan. Gelukkig verkocht ik veel van mijn eigen fotografische werken en mijn verdere adviezen aangaande erotische kunst leken in goede aarde te vallen.
Inmiddels was ik door de stress van het onderhandelen via een tolk die beter Italiaans sprak dan Engels wel zekerheidshalve overgeschakeld op ‘under the counter’ wodka van een hoger promillage zodat ik uiteindelijk bij terugkeer half door een tolk ondersteund het vliegveld moest bereiken, terwijl Alexander heel galant achter me aanliep met mijn koffertje. Ze hebben daar in Rusland duidelijk wel wat over voor een oude, roestige provocateur. En bij Aeroflot accepteerden ze gelukkig nog dronken passagiers.
Inmiddels had ik een grote bewondering voor Alexander opgebouwd. Niet alleen was hij eens de eerste democratisch gekozen burgemeester van Archangelsk – een ambt waar hij door Poetin werd uitgewerkt toen Alexander hogere politieke ambities kreeg – maar hij was ook vooral een energieke, levenslustige man die zeker op dat moment alles vertegenwoordigde wat ik eigenlijk zelf zou willen zijn.
Op de BBC zag ik dat het museum ten prooi viel aan aanvallen met knuppels en zoutzuur door conservatieve knokploegen en met veel gedoe via Google Translate leerde ik uit Russische berichten op het web dat ik in een adem genoemd werd met Helmut Newton als fotograaf/provocateur. Dat streelde mijn ijdelheid wel. Die aanvallen waren ook geen grote schok voor mij want zowel in Nederland als in de Verenigde Staten heb ik meegemaakt dat mijn werk vernield werd door mensen die geloof en goede zeden vertegenwoordigden.
Na mijn terugkeer uit Moskou hoorde ik vrijwel niets meer van Alexander. Ik schreef dat toe aan het feit dat ik in Moskou zoveel gedronken had. Zo vergezocht was die gedachte nu ook weer niet.
Drie jaar later zat ik met Kerstmis bij mijn moeder en een stortvloed aan SMS’jes kwam binnen op mijn telefoon. Alexander. Geheel in de war. Hij had voor het eerst en waarschijnlijk voor het laatst Space Cake gegeten in een Amsterdamse coffeeshop. Zijn teksten waren warrig en hij had duidelijk hulp nodig, maar ik antwoordde als de verstoten minnaar. Drie jaar niets van je laten horen en nu dit, dacht ik voordat ik resoluut mijn telefoon uitschakelde.
De volgende dag had ik mij al over mijn irritatie heengezet. Ik liet hem de buurt zien, bracht met hem een bezoek aan alle gelegenheden op de Wallen waar een toerist zoal naartoe gaat en waar ik vaak zelf nog niet eens was geweest. Het werden twee gezellige dagen en toen hij weer op het vliegtuig stapte dacht ik met enige weemoed dat ik hem nooit meer terug zou zien.
Totdat bijna twee jaar later mijn telefoon begon te piepen. Zes nieuwe berichten van Alexander. In het Russisch.
(Wordt vervolgd)
