Ik loop achter met mijn avonturen als Kuifje in Rusland. De foto hierboven is voor mij nu nog verontrustend. Ik zat in een VIP-sauna en kon het kennelijk niet laten om mijn camera te testen op vochtbestendigheid.
Bij de eerste blik op die foto moest ik denken aan een tekst van Reve die ik hier helaas niet letterlijk kan reproduceren. Het was iets over de gekookte varkenskop die fotografen en cineasten boven een bepaalde leeftijd nu eenmaal kenmerkt. Het vilten mutsje was verplicht en werd bij de ingang verstrekt.
Dat mijn ogen wat dood in het hoofd staan, komt omdat ik inmiddels de echte Russische wodka ontdekt had die je ‘onder de toonbank’ koopt. De wodka die mogelijk naast een strelend zachte smaak misschien ook een wat hoger alcoholpromillage heeft. Na een zo’n fles opgedronken te hebben werd ik veel te vroeg en in een uitmuntend humeur wakker. Om vervolgens op zoek te gaan naar een nieuwe fles.
Als je iets wilt aanschaffen in Moskou zonder assistentie van een tolk, dan begrijp je meteen waarom het zo prettig toeven is in die stad. Zij verstaan jou niet en jij hen niet. Dat is pas het ware geluk. Meteen snapte ik waarom ik mij soms zo kan ergeren aan Amsterdam. Ik versta daar iedereen. Van de kantoortrien achter me in de supermarkt die via haar mobiele telefoon bij haar echtgenote informeert of hij sperzieboontjes of spruitjes wil tot en met het laffe, verbale mondzeer van de burgemeester.
Tikt het wodkaklokje echter, dan is het zaak te improviseren voordat die vroege ochtend joligheid omslaat in een dreunende kater die de getroffene voor de rest van de dag immobiliseert. Zo ging ik rap op zoek naar een drankwinkel. Nu lijkt dat makkelijker dan u misschien denkt. In hartje Moskou tref je meer Starbucks-gelegenheden aan dan solide drankwinkels. Toch vond ik er een.
Meteen werd duidelijk wat het nadeel is van een taal niet spreken. Hoe wijs je met gebaren een fles wodka aan die zich onder de toonbank verschuilt? Dus wees ik maar een fles in het rek aan. Stolichnaya, dat was het enige woord dat mijn tolk me correct had leren uitspreken als: Stollitsnje.
Wilde gebaren aan de andere kant van de toonbank, gewijs naar horloges en tien vingers in de lucht. Voor tien uur ‘s ochtends mocht in Moskou geen Wodka verkocht worden. Moe van het naar woorden zoeken in het Engels en Russisch riep ik verongelijkt in het Nederlands uit: “Maar voordat ik hier kwam, heb ik maanden niet gedronken!”
Ze bleven vriendelijk, maar mijn humeur werd er niet beter van. Het was toch godgeklaagd. Al die tijd had ik vrijwel niemand anders wodka zien drinken. Hier en daar was mijn alcoholgebruik, vooral bij oudere Moskovieten die nog naar de oude tijden verlangden, reden om mij liefdevol met Kameraad aan te spreken in plaats van het meer gangbare Sir.
Uiteindelijk heb ik de minibar in het hotel maar weer geplunderd. Gastvrij als ze nu eenmaal zijn in Rusland hadden ze de kleine flesjes vervangen voor hele grote.
In deze gerekte staat van chemische monterheid stond ik om het afgesproken tijdstip, twaalf uur ‘s ochtends, bij de oudste sauna van Moskou.
Alles wat ik over deze sauna zal schrijven doet de gelegenheid tekort. Je moet er zijn geweest. Een soort Arti met een zwembad. Ik begreep de opzet eerst ook niet geheel, want ik zag alleen mannen. Sauna’s waar alleen mannen komen zonder seks met elkaar te hebben, dat was nieuw voor mij.
Aan beide zijden van de ontvangstruimte waren kleine ruimtes die met gordijnen waren afgeschermd. Ach, daar gebeurt het dan, dacht ik. Maar nee, dat bleek ook alweer niet zo te zijn, maar wat er wel plaatsvond? Geen idee.
Ik kleed me niet zo graag uit in het openbaar en ik heb eigenlijk een grondige hekel aan sauna’s, maar wat ik te zien kreeg toen ik eenmaal met mijn vilten mutsje op het voorportaal van de sauna betrad was spectaculair. Alsof ik een film was beland die nu als Entartete Kunst betiteld zou worden. God, wat zagen die Russen er gespierd en taai uit… Er was welgeteld één mannetje dat een stuk kleiner was dan ik, maar hij beschikte wel over een penis die een bijzondere autoriteit uitstraalde.
De volgende verrassing was de oven die de gigantische sauna verhitte tot temperaturen die in het Westen ondenkbaar zouden zijn. Twee ontklede mannen, zwetend uit elke porie stonden daar met volle overgave het kamerbrede inferno te voeden en aan te jagen. Beelden die zo in een vroege film van Bert Haanstra over de Hoogovens hadden kunnen passen. Een poging om het hoogste en dus ook het warmste niveau van de sauna te bereiken moest ik staken, omdat ik vreesde dat mijn kunstheup zou smelten.
Overal om mij heen lagen mannen op tafel die genadeloos werden afgerost met eikentakken door een team van meppers onder leiding van De Theepot, dat kleine mannetje met het grote lid. Behandelingen die in een keurig SM-bordeel in Europa veel geld zouden hebben gekost.
Nu ben ik zelf nogal dominant ingesteld en hou ik er in het geheel niet van als mensen ongevraagd of onuitgenodigd aan me zitten, maar de ontwapenende en uitnodigende blik van mijn zakenrelatie deed mij toch liggend plaats nemen op een tafel en ja hoor, van onder mijn oksel zag ik De Theepot op mij afkomen met een bos eikentakken in zijn hand. Dat heeft maar kort geduurd. De blik in mijn ogen toen ik midden in de behandeling opstond was internationaal.
Ik heb De Theepot verder niet meer gezien.
