De laatste tijd besteed ik veel vrije tijd aan het digitaliseren van analoge media. Mijn negatieven heb ik jaren geleden al voor een goed deel ingescand, maar er lagen ook video 8 cassettes en super 8mm films die gemaakt zijn door mijn vader en die moeten uiteraard op de een of andere manier gearchiveerd worden voordat ze vergaan zijn. Bij Reflecta.de had ik voor dat project twee 8mm filmscanners aangeschaft. Een die 8mm film beeldje voor beeldje scant in een hoge resolutie en een die een wat lagere resolutie heeft voor het snel digitaliseren van materiaal dat minder belangrijk is, zoals filmpjes van Laurel & Hardy die ooit zijn aangeschaft voor projectievermaak, maar uiteraard al wereldwijd geconserveerd zijn in veel formaten.
In de jaren vijftig werkten veel filmamateurs met 8mm, maar ik geloof dat smalfilm voor de gewone consument pas echt doorbrak in het begin van de jaren zeventig en mijn vader was zo iemand die het fotograferen met zijn Agfa Isoly eigenlijk een beetje beu was en een Super 8mm camera aanschafte. Opvallend is hoe hij in de eerste filmpjes de camera nog als een fototoestel gebruikte. Op de foto hierboven ziet u duidelijk hoe hij zijn ouders, een tante en mijn moeder in een groepspositie regisseerde voordat hij ze stilstaand enkele seconden filmde.
Niet veel later zou hij de camera gaan gebruiken zoals je je ogen gebruikt, om je heen kijkend en af en toe scherpstellend op iets wat bijzondere interesse wekt. Dit alles door fanatiek gebruik te maken van in- en uitzoomen wat de filmpjes soms wat rommelig maakt. Toch heeft hij beeld gemaakt dat nu voor mij van onschatbare waarde is.
Weer later zou hij de filmcamera inruilen voor een van de eerste video 8 camera’s en toen werd duidelijk dat hij gevoel ging krijgen voor bewegend beeld, al zou hij nog steeds mijn moeder vragen plaats te nemen op een bankje om haar te filmen. Weer later vroeg hij haar – en dit mag een doorbraak heten – door het landschap te paraderen wanneer hij haar filmde. Meestal van achteren zodat je haar af en toe om ziet draaien om te kijken of hij haar nog volgt.
Als jongeman kon ik vreselijk de spot drijven met zijn filmkunsten, maar terugkijkend zie ik het belang van zijn filmpjes uiteraard heel goed in. Mijn vader en ik konden als water en vuur zijn, waarschijnlijk omdat we meer gemeenschappelijke karaktereigenschappen hadden dan we zelf wilden toegeven, en misschien was het daarom dat hij een brug wilde slaan door een gezamenlijke hobby voor ons te zoeken. Iets wat overigens nooit is gelukt.
Ik had graag het knippen en plakken van de filmstroken gedaan, maar aan die apparatuur mocht ik met mijn ‘sloophandjes’ niet komen. Zelf plakte hij de spoeltjes van drie minuten klakkeloos aan en elkaar zonder enige poging tot monteren. Dat was hem te veel werk, of misschien zat hij ook nog in de fase dat hij niet wilde erkennen dat hij een leesbril nodig had.
Precies zoals hij de filmpjes aan elkaar geplakt had, heb ik ze ook gedigitaliseerd en opgeslagen. Pas daarna ben ik begonnen de reservekopieën alsnog te monteren en dat laat pas echt goed zien dat hij een betere filmer was dan ik indertijd zou hebben gedacht. En zo hebben we jaren na zijn dood toch nog een gezamenlijke hobby gevonden.
Wat een liefdevolle beschrijving van je vader. Ontroerend.