Voor het gemak neem ik even aan dat ik niet de enige persoon ben die wat vaker geïrriteerd raakt in deze tijd van regeltjes en virologen die overal uit de struiken kruipen om ons voor te lichten met een keur aan tegenstrijdige berichten.
Nu heb ik van nature al een kort lont, dus ik zou mij eigenlijk helemaal niet op social media, door mij steevast afgekort als SM, moeten begeven. Ik beschik bovendien over een zeker talent om mensen diep te kwetsen met meningen die ik zelf als bijzonder zuiver, eerlijk en oprecht zie.
Toch ontkom ik niet aan mijn dagelijkse portie SM, want mensen schijnen nu eenmaal te denken dat hun platform het enige platform van enig belang is en als ze je willen benaderen doen ze dat vanaf hun voorkeursplatform. Heel onhandig is het om mij iets te schrijven via Instagram, want dan moet ik mijn leesbril zoeken. Ik heb er meestal wel een stuk of tien her en der door het huis verspreid liggen, maar ik vind ze zelden, tenzij ik er per ongeluk bovenop ga staan.
Heb ik dan zo een half uurtje tevergeefs lopen zoeken naar mijn leesbril, dan heb ik de persoon in kwestie in gedachten al minstens twee, of drie keer gekielhaald, gevierendeeld of in de traditie van Count Vlad The Impaler over een scherpe paal laten zakken.
Dat is het voordeel van een ruime fantasie, want tegen de tijd dat ik ga antwoorden met leesbril op de neus, ben ik weer helemaal rustig en luister ik braaf naar wat men mij zoal te melden heeft, ook al had ik veel liever een E-mail gekregen, die ik op een tijdstip dat het mij uitkwam, zou kunnen beantwoorden.
Maar ik snap de makers van social media wel. Zelf heb ik midden jaren 90 een forum beheerd met een paar duizend vaste bezoekers. Niemand op zo’n forum wil dan gekwetst raken en daar heb je dan in het begin moderators voor die al te botte reacties op posts verwijderen of nare gebruikers blokkeren, maar al snel krijg je in de gaten dat een sociaal platform waar alles pais en vree is na een tijdje voor niemand meer interessant is. Het merendeel van de mensheid heeft nu eenmaal een licht masochistische inslag.
Voordat je het weet ben je overal waar het maar enigszins mogelijk is, bezig conflicten te laten escaleren, want dat levert pas echt resultaten op in de statistieken. Heb je een beetje ‘n rottig karakter, zoals ik, dan kun je binnen een paar dagen je bezoekersaantal verdubbelen door de zwakste mensen in de groep af en toe een trapje na te geven.
Dat werkt ongeveer hetzelfde als in klaslokalen waar het afzeiken van de zwakste leerling altijd voor veel hilariteit en een prettig gevoel van saamhorigheid zorgt. Dat daar dan iemand voor opgeofferd moest worden is van secundair belang. Het collectief vraagt nu eenmaal altijd om offers.
Dorsey van Twitter en Zuckerberg van Facebook hebben dat basisidee tot ongekende hoogte of diepte – hoe u het ook maar wilt zien – uitgewerkt. Het is vrijwel onmogelijk meer dan een uur posts te bekijken zonder op z’n minst licht gedeprimeerd te raken. Je maakt een stofje in je hersenen aan dat voor die mineurstemming zorg draagt en dat stofje is, zoals alle stofjes die je hersenen beïnvloeden, bijzonder verslavend.
Voordat u het weet zit u toch voor de vijfde keer naar het filmpje te kijken van een zwarte man die door een handvol agenten gewurgd wordt. Dit terwijl u net zo braaf bezig bent geweest om uw avondmaaltijd zo mooi mogelijk te fotograferen, waarmee u 16 ‘likes’ of ‘loves’ scoorde bij mensen die medelijden met uw kookkunsten hebben, terwijl de gewurgde man overal viraal gaat. Gewoon omdat iemand dood zien gaan nu eenmaal veel interessanter is dan uw Spaghetti Bolognese met een verkeerd gekozen wijntje erbij.
Hoed u voor uw eigen brein, het staat dag en nacht klaar om u via uw telefoon of tablet een naar gevoel te bezorgen.
